مترجم: امین حسین پور
منبع:راسخون




 

ویتامین A ماده‌ای مغذی است که وجود آن برای داشتان چشمانی سالم ، رشد سلول‌های اپیتلیال ، رشد اسنخوان‌ها ، کارکرد صحیح سیستم ایمنی و غیره ضروری می‌باشد. این مقاله به توضیح درباره‌ی علایم کمبود این ویتامین در بدن می‌پردازد.
سازمان غذا و داروی امریکا FDA دریافت روزانه تا 5000 واحد بین المللی ویتامین A را مجاز می‌داند. کمبود ویتامین A درکشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه پدیده‌ای رایج است. کمبود ویتامین A به ندرت در کشورهای توسعه یافته دیده می‌شود و اگر چنین باشد بیشتر در افراد الکلی دیده می‌شود.
چنین کمبودی می‌تواند ناشی از عدم دریافت ویتامین A به مقدار کافی ، اختلالات کبدی و سوء جذب چربی به خاطر بیماری‌هایی مانند فیبروز کیستیک ، کلستاز و بیماری سلیاک باشد. در اویل دهه‌ی 1900 مشاهده شد که نوزادان در دانمارک از کمبود ویتامین A رنج می‌برند. دلیل این کمبود عدم وجود چربی در شیر بود. تولید کنندگان چربی شیر را از آن می‌گرفتند و از آن برای تولید کره استفاده می‌کردند که منجر به ایجاد این کمبود می‌شد.
محرومیت طولانی مدت تغذیه‌ای همانند آنچه که در جنوب و شرق آسیا دیده می‌شود منجر به ایجاد رمد چشم می‌شود. این دلیل اصلی ایجاد نابینایی در کودکان در کشورهای در حال توسعه می‌باشد. در کنار سوء تغذیه، عامل دیگر ایجاد کمبود ذخیره‌سازی و گردش نادرست ویتامین A در بدن می‌باشد.
علایم کمبود ویتامین A
علایم مختلف کمبود ویتامین A به شرح زیر است:

• التهاب قرنیه
• شب کوری
• ضعف بینایی
• بثورات پوستی
• عدم اشتها
• آسیب دیدن دندان‌ها و لثه‌ها
• تأخیر در شد در کودکان
• خشک شدن موها
• ریزش بیش از حد مو
• کند شدن سرعت بهبود یافتن زخم‌ها
• حس چشایی و بویایی ضعیف
• تضعیف سیستم ایمنی
• سرما خوردگی‌های طولانی مدت و مکرر
• تشکیل‌ لکه‌های کوچک و سفید در لایه‌ی داخلی پلک‌ها
• آسیب پذیری در برابر عفونت‌های تناسلی و تنفسی
• تجمع کراتین در پوست
• اختلالات پوستی مانند آکنه ، ایجاد چین و چروک و غیره
• مختل شدن توانایی بدن برای تشکیل مخاط

کراتینیزه شدن چشم‌ها منجر به رمد چشم می‌شود که در این شرایط فعالیت غدد تولید کننده‌ی اشک متوقف می‌شود. از اینرو، ملتجمه و قرنیه‌ی چشم خشک و ضخیم می‌شود. اگر این بیماری درمان نشود می‌تواند منجر به ایجاد زخم در قرنیه و در نهایت نابینایی شود. شب کوری نیز اگر درمان نشود می‌تواند منجر به نابینایی کامل شود.
کمبود ویتامین A را می‌توان با آزمایش خون تشخیص داد. با تشخیص وجود کمبود به بیمار توصیه می‌شود که از رژیم غذایی حاوی ویتامین A بالا استفاده کند. در دوره‌ی درمان از مکمل‌های غذایی ویتامین A نیز استفاده می‌شود. زنان باردار تنها باید تحت نظر پزشک از چنین مکمل‌هایی استفاده کنند. به طور کلی، مصرف مکمل‌ها باید تحت نظر پزشک متخصص انجام شود زیرا، در غیر این صورت کمبود می‌تواند تبدیل به مسمومیت شود. بنابراین، باید به مقدار مناسب از ویتامین A استفاده کرد.

/ج